Viêm niệu đạo

Niệu đạo là một bộ phận của đường tiểu, một ống dài nối từ bàng quang ra lỗ sáo (lỗ tiểu) đi ra ngoài. Ngoài chức năng dẫn nước tiểu ra ngoài, ở nam giới niệu đạo còn đóng vai trò dẫn tinh dịch từ túi tinh ra ngoài khi có hiện tượng xuất tinh. Nếu bị viêm niệu đạo sẽ ảnh hưởng đến bài xuất nước tiểu, tinh dịch và có thể để lại những biến chứng như: viêm bàng quang, viêm tiền liệt tuyến, tinh trùng suy giảm, dẫn đến vô sinh ở nam giới.

Viêm niệu đạo là bệnh thường gặp ở cả nam và nữ giới. Khi thấy biểu hiện ban đầu của bệnh viêm niệu đạo nên đến cơ sở y tế có uy tín để được khám và điều trị.

Nguyên nhân gây viêm niệu đạo ở nữ giới

• Do nấm
• Nhiễm Trichomonas
• Nhiễm vi khuẩn Chlamydia trachomatis

Nguyên nhân gây viêm niệu đạo ở nam giới

• Do vi khuẩn như E.coli, tụ cầu da, tụ cầu hoại sinh có thể có ở bộ phận ngoài của đường sinh dục nam giới như do hẹp bao quy đầu, vệ sinh kém rãnh quy đầu, từ đó vi khuẩn đi vào niệu đạo gây viêm.
• Do vi khuẩn lậu hoặc do vi khuẩn khác như Chlamydia hoặc Mycoplasma gây nên

Ở nữ giới:

• Thông thường, viêm niệu đạo không có biểu hiện sốt, nhưng sẽ có biểu hiện như sau: Khi đi tiểu thấy đau, căng tiểu, tiểu dắt, nước tiểu đục; vài phút đi vệ sinh một lần, khi đi vệ sinh có cảm giác niệu đạo nóng rát và đau, đôi khi còn đau sang cả bụng dưới hoặc phần giữa bộ phận sinh dục và hậu môn, có bệnh nhân nước tiểu đục còn lẫn máu.
• Nếu viêm niệu đạo mãn tính dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh nhân sẽ có biểu hiện ớn lạnh, đau lưng, nước tiểu có vi khuẩn, có những bệnh nhân còn có biểu hiện về đường tiêu hóa như ăn không ngon…, cũng có thể có biểu hiện toàn thân như sốt.
• Sau khi bị viêm niệu đạo, chị em thường có biểu hiện như lỗ niệu đạo sưng đỏ, bên ngoài còn có dịch hoặc dịch mủ. Một số chị em còn có biểu hiện là dịch âm đạo tiết ra nhiều, dạng mủ, nhớt... hoặc ngứa ngoài âm đạo.

Ở nam giới

• Đi tiểu bất thường: các chuyên gia cho rằng nếu ở nam giới triệu chứng phổ biến nhất là đi tiểu bất thường như: đau niệu đạo, nóng niệu đạo, tiểu cấp, tiểu nhiều lần, và khó tiểu.
• Biểu hiện bất thường của nước tiểu: nam giới khi bị viêm niệu đạo nước tiểu thường có những triệu chứng bất thường như nước tiểu đục, có các tế bào hồng cầu hoặc bạch cầu, ngoài ra còn có thể thấy máu tươi đi kèm.
• Niệu đạo bất thường: khi bị viêm niệu đạo, sẽ có các triệu chứng như sưng niệu đạo, rỉ niệu đạo, ngoài ra niêm mạc niệu đạo phù nề, đôi khi là các triệu chứng của lở loét.

Đối với nữ giới

Bí quyết phòng tránh viêm niệu đạo nữ: Uống nhiều nước để đi tiểu nhiều hơn

Nhiều bệnh nhân không dám uống nhiều nước vì viêm niệu đạo gây khó tiểu và nhiều triệu chứng khó chịu khi đi tiểu như nóng, rát, buốt... Điều này khiến cho nhiều người nhịn tiểu liên tục. Tuy nhiên, thường xuyên nhịn tiểu gây ra 2 hậu quả. Thứ nhất, thời gian nước tiểu chứa trong bàng quang dài, có một số vi khuẩn xâm nhập vào bên trong sẽ càng có nhiều thời gian sinh sôi và tấn công các tổ chức. Thứ hai, bàng quang căng đầy, áp lực tăng cao, nước tiểu sẽ ngược lên trên đến ống dẫn niệu, nếu vi khuẩn đã tấn công sẽ rất dễ xâm nhập lên trên dẫn đến viêm bể thận. Bởi vì nước tiểu có một vai trò rất quan trọng là đưa vi khuẩn ra ngoài cơ thể, vì vậy bạn nên uống nhiều nước để đi tiểu nhiều hơn.

Cuối cùng, các chuyên gia cũng nhắc nhở, chị em cần phân biệt rõ để không nhầm lẫn giữa viêm niệu đạo bình thường và bệnh lây truyền qua đường tình dục. Để xác định chính xác nên tới bác sỹ hoặc trung tâm y tế để kiểm tra, xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời. Nếu cần thiết, bạn tình của bạn cũng cần phải được kiểm tra. Việc lạm dụng thuốc kháng sinh sai nguyên tắc về lâu dài có hại nhiều hơn lợi.

Đối với nam giới

• Nam giới cần vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục ngoài hàng ngày.
• Nếu bị hẹp bao quy đầu, cần đi khám để có hướng giải quyết tốt. Khi nghi mắc bệnh viêm niệu đạo cần đi khám càng sớm càng tốt, nhất là nghi do nhiễm trùng để xác định nguyên nhân, thuận lợi cho việc điều trị, tránh biến chứng (vì điều trị viêm niệu đạo do vi khuẩn lậu và các vi khuẩn khác có khác nhau).
• Không quan hệ tình dục bừa bãi và nên chung thủy với một bạn tình.

Nếu xác định được nguyên nhân thì điều trị nguyên nhân, nếu không thì điều trị theo hội chứng. Ðối với mọi trường hợp tiết dịch niệu đạo, cán bộ y tế cần xác định và điều trị cho (các) bạn tình.

Phác đồ điều trị viêm niệu đạo do lậu

Dùng một trong các loại thuốc sau kết hợp với một trong các loại thuốc điều trị viêm niệu đạo không do lậu:

• Ceftriaxone 250mg, tiêm bắp liều duy nhất + Doxycycline 100mg uống ngày 2 lần, mỗi lần 1 viên, trong 7 ngày.
• Spectinomycin 2g, tiêm bắp liều duy nhất + Doxycycline 100mg uống ngày 2 lần, mỗi lần 1 viên, trong 7 ngày.
• Cefotaxime 1g tiêm bắp liều duy nhất + Doxycycline 100mg uống ngày 2 lần, mỗi lần 1 viên, trong 7 ngày.

Phác đồ điều trị viêm niệu đạo không do lậu

Dùng 1 trong 3 thuốc sau:

• Doxycycline 100mg uống ngày 2 lần, mỗi lần 1 viên, trong 7 ngày.
• Tetracycline 500mg uống ngày 4 lần, mỗi lần 1 viên, trong 7 ngày.
• Azithromycin 1g uống liều duy nhất.

Chú ý: Ðiều trị cho bạn tình với liều tương tự. Không dùng Doxycycline, Tetracycline cho phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú.

Chuyển tuyến khi

• Không có sẵn các thuốc trên đây.
• Các triệu chứng không giảm sau một đợt điều trị.
• Bệnh lậu đã có biến chứng như viêm mào tinh hoàn.

Thông tin và tư vấn

Mọi trường hợp mắc hội chứng tiết dịch niệu đạo đều cần được giáo dục và tư vấn về hành vi tình dục an toàn. Cán bộ y tế cần tuân thủ các nguyên tắc về tư vấn trong cuốn chuẩn mực này. Các vấn đề chính cần tư vấn cho người mắc hội chứng tiết dịch niệu đạo là:

• Hậu quả của bệnh khi không được điều trị đúng và đầy đủ, cần nhấn mạnh nguy cơ lây nhiễm và gây viêm tiểu khung, chửa ngoài tử cung, vô sinh ở bạn tình, gây viêm kết mạc mắt ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến mù loà, viêm phổi trẻ sơ sinh...
• Tuân thủ chỉ định điều trị của thầy thuốc, đến khám lại theo lịch hẹn.
• Khả năng lây truyền cho bạn tình.
• Tình dục an toàn và hướng dẫn sử dụng bao cao su đúng cách và thường xuyên.
• Thông báo và điều trị cho bạn tình.
• Có nhiều người đã bị lây nhiễm nhưng không biểu hiện triệu chứng (có tới trên 50%) nhưng họ vẫn có thể lây bệnh cho bạn tình và bệnh vẫn tiến triển gây nên các biến chứng cho họ.
• Nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác và HIV, tư vấn trước khi xét nghiệm HIV.
• Ðịa điểm tư vấn và xét nghiệm HIV.