Viêm da dầu

Là bệnh da thông thường, biểu hiện tình trạng viêm da mạn tính với vảy da bóng mỡ trên nền da đỏ xuất hiện ở vùng da có nhiều tuyến bã hoạt động như da đầu, mặt, vùng trước xương ức, vùng liên bả vai… Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Bệnh diễn biến dai dẳng với các đợt bùng phát. Tuy không ảnh hưởng tới sức khoẻ nhưng bệnh có thể gây ảnh hưởng tới thẩm mỹ và tâm lý của người bệnh.

Viêm da dầu được biết đến từ rất lâu với nhiều tên gọi khác nhau. Ở Việt Nam, trước đây viêm da dầu thường được gọi là chàm da dầu, chàm da mỡ…

Người nhiễm HIV/AIDS tỷ lệ mắc bệnh viêm da dầu rất cao.

Căn nguyên của bệnh viêm da dầu chưa rõ ràng. Các yếu tố nội sinh và gen được coi là nguyên nhân của bệnh. Ngoài ra còn có vai trò của nấm.

Cơ chế bệnh sinh của bệnh viêm da dầu có thể theo một số giả thuyết sau:

• Sự bất thường về vòng đời của các tế bào thượng bì: Sự di chuyển nhanh của tế bào thượng bì ra các lớp ngoài làm cho quá trình sừng hoá chưa kịp hoàn thiện.
•  Do nấm Malassezia: Gồm 7 loài M.furfur, M.sympodialis, M.obtusa, M.globosa, M.restricta, M.slooffiae và M.pachydermatis.

Triệu chứng lâm sàng

• Dát đỏ ranh giới không rõ trên có vảy da bóng mỡ màu vàng. Vị trí chủ yếu: Da đầu, sau tai, ống tai ngoài, rãnh mũi má, lông mày, bờ mi, vùng trước xương ức và vùng liên bả.
• Một số vị trí ít gặp hơn như nách, kẽ dưới vú, rốn, bẹn, kẽ mông.
• Ngứa.

Các hình thái của viêm da dầu

• Viêm da dầu ở trẻ sơ sinh: Viêm da dầu có thể xuất hiện ở các vị trí:
• Ở đầu: Đỉnh đầu đóng vảy nhờn như mỡ, có màu trắng, trắng xám hay vàng, không ngứa, giống như 'mũ úp'.
• Ở thân mình (bao gồm cả tổn thương nếp gấp và vùng quấn tã) vảy nhờn, bóng màu vàng sẫm. Khi những vảy này bong ra, phần da ở chỗ đó đỏ ửng.
• Viêm da dầu ở người lớn:
• Ở đầu: Gầu ở da đầu là biểu hiện sớm nhất của viêm da dầu.Cuối giai đoạn này xung quanh các nang lông thường đỏ lên, bong vảy, lan thành từng mảng có ranh giới rõ. Mảng tổn thương có thể lan rộng và tiến ra rìa chân tóc. Trường hợp mạn tính có thể thấy rụng tóc.

• Ở mặt
• Viêm da dầu thường đặc trưng bằng thương tổn vùng lông mày, điểm giữa trên gốc mũi và rãnh mũi má. Thương tổn là các dát đỏ bong vảy da, ranh giới rõ và thường liên quan đến thương tổn trên đầu.
• Viêm bờ mi cũng thường thấy, bờ mi đỏ lên và có những vảy da trắng nhỏ...
• Viêm da dầu nông ở cằm thường gặp ở nam giới ở giai đoạn đầu khi mọc râu.
• Ở thân mình
  Hình thái cánh hoa (Petaloide form): Thường gặp nhất, thường xuất hiện ở vùng trước xương ức và vùng liên bả vai ở nam giới. Thương tổn bắt đầu bằng những sẩn nhỏ nang lông, màu đỏ nâu, phía trên có vảy tiết bã. Thương tổn lan rộng ra và liên kết với nhau tạo thành đám thương tổn có hình vòng cung với vảy da trắng ở vùng trung tâm, các sẩn đỏ thẫm với vảy tiết bã ở vùng ngoại vi.Hình thái bong vảy phấn: Là các dát đỏ bong vảy.

• Ở các nếp gấp như nách, bẹn, sinh dục, kẽ dưới vú: Biểu hiện như viêm kẽ, các dát đỏ ranh giới rõ và có vảy da tiết bã.

Người bị thể địa dadầu rất dễ bị các bệnh ngoài da như viêm da, mụn trứng cá, mũi sần sùi như mũisư tử, sùi vảy ở hai cánh mũi, giữa ngực..., dù được điều trị khỏi, bệnh cũngrất dễ tái phát nếu không biết phòng bệnh đúng đắn đã điều trị khỏi bệnh thìcần chú ý những vấn đề sau để phòng bệnh hiệu quả:

• Khi tắm cháu không nên kỳ cọquá mạnh, không nên lạm dụng xà phòng gây xước da.
• Thực hiện chế độ gội đầu hợplý, sử dụng dầu gội ít độ tẩy rửa, khi gội đầu nên gãi nhẹ nhàng, không nên càobằng tay có móng sắc nhọn.
• Nếu có mụn trứng cá không nên nặn sẽ dễ nhiễm khuẩn, để lại sẹo và vết thâm.
• Thận trọng khisử dụng mỹ phẩm vì người thể để da dầu rất dễ dị ứng với mỹ phẩm, ăn nhiều rauxanh, các loại đậu, quả tươi, hạn chế dùng các chất đường, mỡ, chất kích thíchnhư bia rượu, thuốc lá, cà phê, không nên để táo bón.
• Tránh ánh nắng mặt trờichiếu trực tiếp lên da cũng như bảo vệ làn da khỏi bắt bụi.
• Hoạt động thể dụcđều đặn còn giúp điều hòa thần kinh, nội tiết, tiêu hóa..., giúp hạn chế quátrình tăng tuyến bã nhờn.

Sử dụng các loại thuốc:

• Bong vảy, tiêu sưng.
• Thuốc kháng viêm.
• Thuốc chống độc.