Amiđan là một đôi hạch lymphô đặc biệt nằm ở hai bên họng, nằm sau, ở phía trên lưỡi. Amiđan là một phần của hệ miễn dịch giúp bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn gây bệnh. Viêm amiđanlà tình trạng nhiễm trùng amiđan. Nguyên nhân nhiễm trùng: do vi khuẩn như Streptococcus hoặc virut như virut Ebstein-Barr. Ở một số trường hợp hiếm, viêm amiđan có thể phát triển thành áp-xe.
Đau họng, khó nuốt, sốt, ớn lạnh, nhức đầu, đau tai, giọng nói thay đổi, mất tiếng, hơi thở có mùi hôi.
Hỏi bệnh sử và khám thực thể. Xét nghiệm chất nhầy cổ họng có thể giúp xác định nguyên nhân gây bệnh do virut hay vi khuẩn. Xét nghiệm máu kiểm tra số lượng bạch cầu đơn nhân có thể được thực hiện.
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, có thể bao gồm: thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid / NSAIDs (ibuprofen / Motrin hoặc Advil, naproxen / Naprosyn), thuốc giảm đau như acetaminophen (Tylenol), và steroid. Một số trường hợp viêm amiđan không do vi khuẩn thì kháng sinh không có tác dụng. Phẫu thuật cắt bỏ amiđan được khuyến nghị nếu bệnh lặp đi lặp lại.
Amiđan là một đôi hạch lymphô đặc biệt nằm ở hai bên họng, phía sau trên của lưỡi. Amiđan là một phần hệ miễn dịch của cơ thể giúp bảo vệ bạn khỏi vi khuẩn gây bệnh - bằng cách chứa các tế bào bạch cầu, nhấn chìm vi khuẩn và virus khi các tác nhân này xâm nhập vào qua mũi và miệng. Khi tế bào bạch cầu nhấn chìm vi khuẩn và virus, chúng gây ra nhiễm khuẩn nhẹ ở amiđan. Viêm nhiễm nhẹ này sau đó kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể hình thành kháng thể chống lại nhiễm trùng như vậy trong tương lai. Nhưng đôi khi amiđan có thể bị áp đảo bởi vi khuẩn và virus, bị sưng và viêm. Hậu quả là viêm amiđan.
Viêm amiđan là một trong những bệnh tai mũi họng thường gặp ở trẻ em và người lớn. Viêm amiđan có thể là viêm cấp, viêm tái phát cấp hoặc viêm mạn tính. Viêm amiđan là một bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng và di chứng nguy hiểm, cần được điều trị sớm
Nhìn chung, viêm amiđan được phân thành 2 loại:
Để hạn chế viêm amiđan nên giữ gìn vệ sinh môi trường sống, vệ sinh ăn uống, giữ ấm vùng mũi họng, tránh nơi ô nhiễm, tránh dùng những thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh, vệ sinh răng miệng sau khi ăn, súc miệng, súc họng bằng nước muối sinh lý (một muỗng cà phê muối pha với nửa lít nước ấm). Không nên pha quá mặn sẽ làm tổn hại niêm mạc họng.
Trong những năm gần đây, điều trị viêm amidan có sự thay đổi đột ngột. Mục tiêu chính là không phẫu thuật cắt amidan nữa. Đó là vì hiện nay người ta đã biết rằng amidan đảm nhận chức năng miễn dịch quan trọng trong cơ thể. Hơn nữa, quan điểm cũ là hầu hết trẻ được cắt amidan ít nhạy cảm với cảm lạnh và các bệnh đường hô hấp khác đã lỗi thời. Thực tế là ngược lại. Tuy nhiên, phẫu thuật có thể vẫn là lựa chọn tốt nhất đối với một số trẻ.
Sử dụng thuốc
Viêm amidan do nhiễm liên cầu thường được điều trị bằng kháng sinh như penicillin. Đôi khi, đặc biệt ở trẻ nhỏ khó nuốt, penicillin được dùng đường tiêm. Kháng sinh điển hình cần dùng ít nhất 10 ngày. Mặc dù trẻ cảm thấy khá hơn trong 1 - 2 ngày, vẫn cần phải dùng kháng sinh đầy đủ đến hết đợt. Dừng kháng sinh sớm sẽ tạo ra các chủng vi khuẩn kháng kháng sinh. Hơn nữa, có thể bị viêm lại, có khả năng gây biến chứng nặng. Đáng tiếc, hiện này chưa điều trị được virus gây viêm amidan. Điều này có nghĩa là cần tập trung vào các biện pháp bổ trợ trong đợt nhiễm virus. Có thể kéo dài từ 7 - 14 ngày cho tới khi trẻ bình phục hoàn toàn.
Phẫu thuật
Khi bị viêm amidan, người bệnh cần đến bệnh viện để được các bác sĩ chuyên khoa điều trị hoặc chỉ định cắt amiđan nếu cần thiết.
Nên cắt amiđan trong các trường hợp sau đây:
Trẻ em dưới 5 tuổi và người lớn trên 45 tuổi nên hạn chế cắt amidan. Cắt vào mùa nào cũng được vì hiện nay có nhiều phương pháp hiện đại cắt amidan an toàn và không chảy máu.
Nếu có các bệnh khác kèm theo như: cao huyết áp, tim mạch, đái đường... thì chỉ định lại hạn chế.