Nứt hậu môn là bệnh được đặc trưng bởi một vết loét nông giống như một vết rách nằm ở ống và rìa ống hậu môn. Bệnh khá phổ biến, đứng hàng thứ 3 sau bệnh trĩ và các bệnh nhiễm trùng vùng hậu môn - trực tràng. Bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng làm cho bệnh nhân rất đau đớn khi đi đại tiện.
Đau trực tràng; Táo bón; Phân lẫn máu.
Hỏi bệnh sử và khám thực thể. Bác sĩ có thể thực hiện phương pháp soi hậu môn.
Điều trị có thể bao gồm: thuốc làm mềm phân, dầu bôi trơn, thuốc mỡ gây mê, và / hoặc thuốc giãn cơ tại chỗ. Trường hợp nặng có thể chỉ định phẫu thuật.
Nứt hậu môn là bệnh được đặc trưng bởi một vết loét nông giống như một vết rách nằm ở ống và rìa ống hậu môn. Bệnh được Edouard Quesnu mô tả từ năm 1895, nhưng cho tới nay, bệnh sinh chưa được hiểu biết một cách tường tận và hiện nay còn có những giả thuyết được nêu ra.
Bệnh gặp khá nhiều, đứng hàng thứ 3 sau bệnh trĩ và các bệnh nhiễm trùng vùng hậu môn - trực tràng.
Bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng làm cho bệnh nhân rất đau đớn khi đi đại tiện.
Táo bón có thể là nguyên nhân gây nứt kẽ hậu môn. Các tài liệu liên quan cho thấy nguyên nhân nứt kẽ hậu môn do táo bón gây ra chiếm 14-24% là do tâm lý người bệnh sợ đại tiện, lâu dần gây táo bón và hình thành nứt kẽ. Ngoài ra, sau khi sinh con cũng có thể bị nứt kẽ, chiếm khoảng 3-9%.
Phân khô rắn hoặc có dị vật dễ gây nên những tổn thương cho lớp da ống hậu môn, đó cũng là nguyên nhân chủ yếu gây nứt kẽ hậu môn.
Chủ yếu là nhiễm khuẩn bộ phận phía sau hậu môn, chứng viêm lan sang phía dưới da ống hậu môn, làm cho áp-xe dưới da vỡ ra và dẫn đến nứt kẽ.
Do tổn thương ống hậu môn hoặc kích thích của chứng viêm làm cho cơ vòng hậu môn ở trong trạng thái co thắt khiến ống hậu môn căng ra dễ gây tổn thương và nứt kẽ.
Ở những người nứt kẽ hậu môn, cơ thắt luôn tăng co thắt, đo áp lực hậu môn luôn luôn cao làm hạn chế tuần hoàn dinh dưỡng tại chỗ càng tạo cho nứt kẽ khó liền trở thành mạn tính. Nếu không được điều trị, ổ loét dễ thành áp-xe hoặc bị rò hậu môn.
Triệu chứng gồm:
Để phòng tránh nứtkẽ hậu môn, bạn cần điều trị táo bón bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống hợplý, uống nhiều nước, ăn nhiều rau củ, trái cây; hạn chế uống rượu, hút thuốc,ăn đồ cay và thực phẩm nhiều dầu mỡ. Ăn thêm khoai lang cũng giúp đại tiện đượcdễ dàng. Nên vận động cơ thể bằng cách tập thể dục đều đặn giúp tăng nhu độngruột; nếu bị nứt kẽ hậu môn, bạn nên ngâm hậu môn với nước ấm trong 15 - 30phút, mỗi ngày từ 2 - 3 lần, nhất là sau khi đại tiện, sẽ giúp giảm đau vàngứa; tránh rặn khi đi ngoài vì rặn sẽ tăng áp lực, làm rách lại vết nứt cũđang lành hoặc gây ra vết nứt mới.
Gây tê tại chỗ bằng tiêm Lidocaine ở phía sau thương tổn nứt kẽ, vào hệ thống cơ thắt rồi sau đó chích vài giọt chlohydrat quinine-urea 5% vào đáy thương tổn. Tiêm thuốc được coi là cắt cơ thắt bằng hóa chất. Tai biến của chích là áp xe dưới thương tổn hoặc nhiễm trùng hay hoại tử vô trùng. Có thể dùng hydrocortisone.
Thủ thuật nong hậu môn được thực hiện lần đầu bởi Recamier, năm 1838.
Mục đích của thủ thuật nong hậu môn là làm giãn cơ thắt hậu môn vì trong nứt hậu môn bao giờ cũng có tình trạng co thắt liên tục của cơ thắt hậu môn. Nong hậu môn được thực hiện bằng tay hay bằng dụng cụ.
Vùng hậu môn rất nhạy cảm nên trước khi tiến hành thủ thuật nong, bệnh nhân cần được chuẩn bị chu đáo. Cho thuốc tiền mê. Vô cảm bằng mê tĩnh mạch hay mê nội khí quản, thường dùng là gây tê ống cùng.
Các loại hóa chất được dùng là:
Có ba loại phẫu thuật: