Herpes sinh dục

Herpes simples virus (HSV) gây ra herpes sinh dục nữ cũng như gây ra các bệnh viêm não, loét giác mạc mắt cho trẻ bị lây nhiễm HSV từ mẹ.

Do ngại độc, ngại không an toàn với thai, nhiều người bệnh đã không dùng thuốc sớm, thiếu tích cực và kiên nhẫn nên bệnh hay tái phát, lây nhiễm rộng trong cộng đồng và cho trẻ sơ sinh.

Tình trạng nhiễm HSV

HSV có 2 loại: HSV1 lây truyền qua miệng, qua nước bọt. HSV2 lây truyền qua sinh hoạt tình dục.

Trước đây, HSV2 được cho là tác nhân chủ yếu gây herpes sinh dục. Ngày nay, các trường hợp nhiễm HSV1 sinh dục ngày một gia tăng, vượt quá 50% trong dân số nữ nên HSV1 cũng được xem là tác nhân gây ra loét sinh dục tái phát. Khoảng 70% số người lành nhiễm HSV nhưng không có triệu chứng.

Khi sức khỏe giảm sút, có cơ hội thuận lợi, các HSV có sẵn trong cơ thể sẽ gây ra mụn rộp ở bộ phận sinh dục và các bộ phận khác. Có 40% số người nhiễm HSV lần đầu sẽ tái phát thành viêm loét sinh dục trong năm đầu (Benedetti J-1994).   

Tỉ lệ nhiễm HSV ở nữ rất cao không chỉ  ở các nước đang phát triển mà cả ở các nước phát triển. Tại Việt Nam, theo điều tra của Bệnh viện Từ Dũ, trên 1.135 nữ (15 - 69 tuổi)  thấy nhiễm HSV1 98%, nhiễm HSV2 là 35,2%, tương đương với Hà Nội lần lượt là 99% và 11,3%.

Tại Canada, nhiễm HSV1 là 51,1%, HSV2 là 9,1% (Howard M-2003), tỉ lệ thai phụ nhiễm HSV là 17,3% (Patrick DM).

Tốc độ nhiễm HSV tăng rất nhanh trên toàn cầu: Anh  tăng 6 lần  (1972 - 1994), Mỹ tăng 9,43 lần (1970 - 1994);  tốc độ tăng trong giai đoạn sau có giảm hơn trước, song vẫn còn nhanh: Pháp nhiễm HSV2 tăng gấp đôi (2000 - 2010). Việt Nam, ước nhiễm HSV (cả nam và nữ)  tăng 30% (1985 - 2010). 

HSV týp 1 (HSV-1) là loại thường gây herpes môi hoặc vết rộp nóng quanh miệng, mặc dù nó không lan sang bộ phận sinh dục khi quan hệ tình dục bằng miệng.

HSV týp 2 (HSV-2) là loại thường gây herpes sinh dục. Virus này lây lan qua quan hệ tình dục và tiếp xúc da-da. HSV-2 lây nhiễm cao nếu bạn có vết thương hở, nhưng cũng có thể lây lan virus ngay cả khi bạn không có vết thương hoạt động. HSV-2 rất phổ biến.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Bệnh tật ước tính 45 triệu người Mỹ trên 12 tuổi bị nhiễm HSV-2, mặc dù ở nhiều người bệnh không hoạt động hoặc 'ẩn'  và không có triệu chứng.

Nhiều người nhiễm HSV mà không biết vì không có triệu chứng, hoặc các triệu chứng quá nhẹ làm cho họ không chú ý.

Khi biểu hiện, các dấu hiệu và triệu chứng của herpes sinh dục có thể gồm:

• Đau hoặc ngứa da xung quanh bộ phận sinh dục
• Đau mông hoặc chân
• Sưng nề nhỏ, màu đỏ, vết rộp (bọng nước) hoặc vết thương hở (loét)

Triệu chứng đầu tiên của herpes sinh dục là đau hoặc ngứa, bắt đầu từ 2-10 ngày sau khi tiếp xúc với virus. Sau một vài ngày, có thể xuất hiện các vết rộp nhỏ, màu đỏ. Sau đó chúng vỡ, trở thành vết loét rỉ nước hoặc chảy máu. Sau 3-4 ngày, hình thành sẹo và liền vết loét.

Ở phụ nữ, lở loét có thể xuất hiện ở vùng âm đạo, bộ phận sinh dục ngoài, mông, hậu môn hoặc cổ tử cung. Ở nam giới, lở loét có thể xuất hiện ở dương vật, bìu, mông, hậu môn hoặc đùi hay trong niệu đạo, ống giữa bàng quang và dương vật.

Nếu bị loét, có thể đau khi đi tiểu. Bạn cũng có thể bị đau và rát ở bộ phận sinh dục cho tới khi hết nhiễm trùng. Trong đợt bùng phát bệnh, bạn có thể có các dấu hiệu và triệu chứng giống cúm, như đau đầu, đau cơ và sốt, cũng như sưng hạch bạch huyết ở háng.Herpes sinh dục khác nhau ở mỗi người.

Các dấu hiệu và triệu chứng có thể tái phát trong nhiều năm. Một số người bị nhiều đợt trong năm. Tuy nhiên, phần lớn mọi người, các đợt bùng phát ít thường xuyên. Ước tính số đợt bùng phát trung bình hằng năm là 4-5. Các yếu tố khác có thể gây bùng phát bệnh, bao gồm:

• Stress
• Kinh nguyệt
• Bệnh tật
• Phẫu thuật
• Chà xát, có thể do quan hệ tình dục lây nhiễm

Trong một số trường hợp, bệnh có thể hoạt động và lây nhiễm ngay cả khi không có tổn thương.