Chào bạn! Đau bụng kinh còn gọi là thống kinh. Người ta chia TK làm 2 loại: nguyên phát và thứ phát: - TK nguyên phát hay còn gọi là TK vô căn, là đau bụng khi hành kinh của một chu kì kinh có phóng noãn, nhưng khám không tìm thấy một nguyên nhân thực thể nào. TK thường xuất hiện sớm vào lúc dậy thì, ngay sau nhưng lần có kinh đầu tiên trong đời, đó là do căng thẳng thần kinh khi thấy kinh mà chưa hiểu biết, hoặc đã bị ảnh hưởng bởi hiện tượng đau bụng khi hành kinh của những người xung quanh, trong những năm sau TK có thể nặng lên. Phần lớn phụ nữ đều bị TK vô căn. Độ tuổi có tỉ lệ mắc chứng này cao nhất là thanh thiếu niên kế đến là những người dưới 30 tuổi, tuy nhiên có nhiều người bị TK thường xuyên cho đến lúc mãn kinh. Đau bụng trong TK vô căn là đau trằn bụng dưới, đau dữ dội từng cơn, kiểu đau co rút, đau lan ra sau lưng hay mặt trong đùi. Đau thường xuất hiện trước khi có kinh vài giờ hoặc ngay khi bắt đầu thấy kinh, kéo dài một vài ngày và có thể kèm theo buồn nôn, ngất xỉu, tiêu chảy, đau đầu và sốt. Cơ chế đau được giải thích như sau: các tế bào nội mạc tử cung tiết ra prostaglandin và các chất chống viêm khác. Vào cuối chu kì kinh, do thay đổi nồng độ hormone sinh dục nên prostaglandin được tiết ra nhiều hơn. Người ta thấy rằng, những phụ nữ TK, nồng độ prostaglandin cao hơn bình thường. Prostaglandin làm tử cung co thắt. Tử cung co thắt gây siết chặt mạch máu tử cung làm cho các tổ chức thiếu oxy vì không đủ máu nuôi, lớp nội mạc hoại tử và tróc ra. Đau trong TK chính là do co thắt tử cung và do thiếu oxy. Ngoài đau bụng, prostaglandin còn gây triệu chứng đau đầu, buồn nôn, nôn, và tiêu chảy. Trong TK nguyên phát, khám phụ khoa không phát hiện một dấu hiệu đặc biệt nào. - TK thứ phát là TK có nguyên nhân hay bệnh lý cụ thể nào đó. Triệu chứng đau bụng trong TK thứ phát giống như TK nguyên phát nhưng đau thường xuất hiện trước khi có kinh cả tuần, đau kéo dài hơn đến khi không còn thấy kinh và có thể đau vào các thời điểm khác trong tháng. TK thứ phát thường xuất hiện muộn sau nhiều chu kì, nhiều năm không TK, độ tuổi thường bị là 30 - 40. Các nguyên nhân thực thể trong TK thứ phát thường là lạc nội mạc tử cung, viêm tử cung, u xơ tử cung, polyp tử cung, ung thư tử cung, đặt vòng tránh thai, chít hẹp lỗ tử cung, dính nội mạc tử cung, tử cung dị dạng, u hoặc u nang buồng trứng, vòng tránh thai. Cơ chế đau trong TK thứ phát tùy theo bệnh lý mà khác nhau. Một phần trong cơ chế đau cũng tương tự như TK nguyên phát là do prostaglandin. Để chẩn đoán xác định bệnh lý gây TK thứ phát, người bệnh cần phải khám phụ khoa, siêu âm, soi ổ bụng, soi buồng tử cung, chụp cộng hưởng từ MRI… Nếu bạn thấy đau bụng nhiều thì nên đi khám bs chuyên khoa sản phụ khoa để được khám và tư vấn kĩ nhé. Thân chào bạn!