Viêm não Nhật Bản: Nguyên nhân và cách phòng tránh

Nguy cơ bùng phát dịch bệnh viêm não Nhật Bản hàng năm thường cao nhất là trong và sau mùa mưa. Đối với bệnh này, mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh nếu chưa có miễn dịch đặc hiệu với virus gây bệnh. Tuy nhiên, đối tượng mắc bệnh thường là trẻ em dưới 15 tuổi. Hiện dịch bệnh viêm não Nhật Bản đã lưu hành ở nhiều nơi trên thế giới. Trong đó, Việt Nam có tỷ lệ mắc bệnh chủ yếu ở nhóm trẻ nhỏ từ 5 - 9 tuổi.

Người lớn cũng có nguy cơ bị lây nhiễm bệnh nếu chưa từng được tiêm ngừa, đặc biệt là các đối tượng thường đi du lịch, đi công tác, hợp tác lao động ở những vùng bệnh viêm não Nhật Bản đang lưu hành. Người mắc bệnh nếu không được chẩn đoán phát hiện sớm và chữa trị kịp thời, khả năng cao sẽ dẫn đến tử vong sau nhiều ngày bùng phát triệu chứng viêm não Nhật Bản. Cụ thể, tỷ lệ tử vong thường là khoảng 30%. Nếu bệnh nhân may mắn giữ được tính mạng thì cũng có khoảng 1/3 số trường hợp sẽ để lại nhiều di chứng nặng nề về thần kinh, chẳng hạn như liệt, chậm phát triển tâm thần, co giật, động kinh. Một số trường hợp nghiêm trọng có thể bị mất khả năng ngôn ngữ hoặc thậm chí không thể nói được, suy giảm trí nhớ, cử động bất thường ngoài ý muốn như run rẩy, uốn éo cơ thể, gồng cứng người.

Nguyên nhân gây bệnh viêm não Nhật Bản

Triệu chứng viêm não Nhật Bản ở trẻ em

Triệu chứng viêm não Nhật Bản thường khá nguy hiểm do khả năng gây tổn thương ở não, để lại di chứng thần kinh nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong cao. Bệnh thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng đầu tiên nhận thấy là sốt cao đến 39 - 40 độ C, kèm theo các cơn đau đầu, cảm giác buồn nôn và nôn. Sau đó, viêm não Nhật Bản dẫn đến dấu hiệu co giật, co cứng cơ và lú lẫn.

Triệu chứng điển hình trong giai đoạn toàn phát là các dấu hiệu rối loạn ở não, màng não và hệ thần kinh thực vật. Bên cạnh đó, bệnh nhân có biểu hiện rối loạn vận động, thể hiện chủ yếu trên khuôn mặt, bao gồm co cứng cơ mặt, cơn quay mắt quay đầu, co giật bất thường, liệt nửa người, mất khả năng ngôn ngữ.

Các triệu chứng viêm não Nhật Bản ở hệ thần kinh thực vật thường biểu hiện rất đa dạng nhưng lại tương đối nặng nề, như thân nhiệt dao động, da xanh tái, tăng tiết đờm dãi, tim đập nhanh, chướng bụng, nôn ói, bí tiểu, đi cầu khó, rối loạn hô hấp hay thậm chí ngừng thở đột ngột. Các triệu chứng về tâm thần chủ yếu là rối loạn ý thức với các mức độ khác nhau, từ u ám, ngủ gà, li bì cho đến hôn mê sâu.

Đối với trẻ nhỏ, những triệu chứng viêm não Nhật Bản thường không điển hình và khó phát hiện hơn. Thăm khám xác định dấu hiệu lâm sàng thường dựa vào một số triệu chứng quan trọng như là nôn ói nhiều, rối loạn nhịp thở, gồng cứng người, quấy khóc không thể dỗ nín hoặc trẻ khóc nhiều hơn mỗi khi được bế hoặc thay đổi tư thế.