Tăng cường sức khỏe mùa dịch với công thức dinh dưỡng 4-5-1 của Bộ Y tế
Trước tình hình dịch bệnh căng thẳng, Bộ Y tế khuyến cáo công thức dinh dưỡng đặc biệt giúp tăng sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe.
Dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp trên thế giới và Việt Nam, việc bảo vệ sức khỏe bằng cách tăng cường sức đề kháng là một trong những giải pháp quan trọng để phòng ngừa nguy cơ nhiễm bệnh bên cạnh các biện pháp như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc nước sát khuẩn...
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia thì cân bằng dinh dưỡng là chìa khóa để tăng cường sức đề kháng. Việc chủ động tăng cường sức đề kháng là rất cần thiết để phòng chống dịch hiệu quả.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động tăng cường sức đề kháng để phòng chống dịch hiệu quả với công thức dinh dưỡng 4-5-1 cụ thể như sau:
Chế độ ăn cân đối 4 yếu tố
Cân đối về lipid (giữa lipid động vật và lipid thực vật)
Để có chế độ dinh dưỡng lipid hợp lý, tuyệt đối không được sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần vì dầu ăn bị oxy hóa ở nhiệt độ cao sẽ sinh ra các gốc tự do gây mùi, gây độc cho cơ thể.
Cân đối vitamin và khoáng chất
Vitamin và khoáng chất là những chất thiết yếu đối với cơ thể nhưng không có nghĩa là bổ sung chúng càng nhiều càng tốt. Tình trạng thừa hay thiếu vitamin và khoáng chất đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Vitamin rất cần thiết đối với cơ thể nhưng không có nghĩa là bổ sung chúng càng nhiều càng tốt.
Cân đối 3 chất sinh năng lượng trong chế độ ăn (protein, carbohydrate, lipid)
Cân đối về protein (giữ đạm động vật và đạm thực vật)
Đạm thực vật (đạm trong các loại đậu, ngũ cốc, khoai củ…) có giá trị sinh học kém hơn đạm động vật do thiếu một hay nhiều axit amin cần thiết. Tuy nhiên quá trình chuyển hóa đạm động vật (đạm trong thịt, cá, trứng, hải sản…) sẽ tạo ra các sản phẩm độc hại cho cơ thể như ure, axit uric, nitrat, cholesterol… Do đó cần thực hiện chế độ ăn cân đối giữa đạm động vật và đạm thực vật để hạn chế việc sinh ra các yếu tố không có lợi cho sức khỏe. Trước hết cần có sự cân đối về thành phần các chất sinh năng lượng (protein, carbohydrate, lipid) trong khẩu phần.
Có ít nhất 5 nhóm thực phẩm trong 8 nhóm
Ngày nay thực phẩm được chia thành 8 nhóm nhỏ để nhấn mạnh tầm quan trọng của các loại thực phẩm như các loại hạt, trứng sữa, và rau củ, cũng như nhấn mạnh đến tính đa dạng của thực phẩm. Bộ Y tế khuyến khích mọi người kết hợp nhiều loại thực phẩm vào chế độ dinh dưỡng của mình, ít nhất cần ăn đủ 5 trong tổng số 8 nhóm thực phẩm sau đây cho mỗi bữa ăn:
- Nhóm lương thực (gạo, bột mì)
- Nhóm sữa và các chế phẩm từ sữa
- Nhóm dầu ăn và mỡ các loại
- Nhóm rau, củ, quả khác
- Nhóm thịt các loại, cá và hải sản
- Nhóm trứng và các sản phẩm từ trứng
- Nhóm các loại hạt
- Nhóm rau củ màu vàng, da cam, rau xanh thẫm
Kết hợp đa dạng các nhóm thực phẩm vào các bữa ăn để cân bằng dưỡng chất cho cơ thể.
Dinh dưỡng cân đối an toàn trong 1 ngày
Chế độ dinh dưỡng trong một ngày cần đảm bảo sự hài hòa giữa các nhóm chất và thực phẩm. Ngoài ra còn phải lưu ý các yếu tố sau để lựa chọn thực phẩm thực phẩm công nghiệp an toàn hơn.
- Chọn thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng
- Chọn thực phẩm có công bố chất lượng đầy đủ
- Đọc kỹ thông tin về giá trị dinh dưỡng của sản phẩm trên bao bì
- Chọn sản phẩm có bao bì thể hiện rõ thông tin thành phần, nguyên liệu và hạn sử dụng
- Quy trình sản xuất minh bạch, đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm
- Không nên tích trữ nhiều đồ ăn để luôn được sử dụng hương vị tươi mới
Xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý sẽ giúp cân bằng các chất và bảo vệ sức khỏe tối ưu, đặc biệt là trong thời điểm khủng hoảng sức khỏe như hiện nay. Bên cạnh việc cân đối chế độ ăn uống và lựa chọn thực phẩm uy tín, chất lượng, các hoạt động thể chất cũng cần được tăng cường để nâng cao sức khỏe, bảo vệ cơ thể trước những tác nhân gây bệnh.
Nguồn: Bộ Y tế
