Rửa sạch mũi ngăn SARS-CoV-2 xâm nhập đường hô hấp

Việc rửa sạch mũi bằng dung dịch có khả năng sát khuẩn cao giúp ngăn ngừa và hạn chế các virus, vi khuẩn lây nhiễm qua đường hô hấp, trong đó có SARS-CoV-2.

Giám đốc Rochelle Walensky của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) hồi tháng 7 từng cảnh báo biến chủng Delta của SARS-CoV-2 là một trong các virus gây bệnh hô hấp có sức lây nhiễm khủng khiếp nhất mà các nhà khoa học từng được chứng kiến. Biến chủng Delta có thể phá vỡ sự bảo vệ của vaccine và dẫn đến số ca bệnh nặng nhiều hơn các biến thể khác.

Đáng chú ý, những người đã tiêm vaccine nếu nhiễm biến chủng Delta cũng có tải lượng virus ở mũi và họng nhiều như những người chưa được tiêm vaccine và vẫn có khả năng làm lây lan mầm bệnh dễ dàng. Biến chủng Delta còn có thể gây viêm cơ tim, đông máu và làm tăng nguy cơ tử vong ngay cả với người trẻ tuổi.

Lượng virus ở mũi nhiều hơn ở họng

Mũi họng là con đường lây nhiễm chính của Covid-19 vì đây là nơi tiếp nhận và lan tỏa để virus xâm nhập sâu vào cơ thể. Thực tế xét nghiệm cho thấy tải lượng virus SARS-CoV-2 ở mũi ở luôn cao hơn ở họng. Theo một nghiên cứu của các chuyên gia dịch tễ tại Viện Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Quảng Đông, Trung Quốc, những người nhiễm biến chủng Delta có tải lượng virus ở khoang mũi cao gấp 1.000 lần so với những người nhiễm biến chủng khác.

Một nghiên cứu đăng trên tờ New England Journal of Medicine vào tháng 3/2020 cho hay có 17 bệnh nhân mắc Covid-19 có triệu chứng được lấy mẫu cùng lúc ở cả mũi và họng. Mẫu bệnh phẩm ở mũi được lấy ở vị trí cuống mũi giữa hay vòm mũi họng. Kết quả là một lượng virus lớn đã được phát hiện ngay sau khi bệnh nhân xuất hiện triệu chứng và tải lượng virus ở mũi của họ cao hơn ở họng.

Trong một nghiên cứu khác đăng trên tờ Nature Medicine vào tháng 4/2020, các nhà khoa học nhận thấy 2 loại tế bào niêm mạc mũi có khả năng là nơi nhiễm đầu tiên của SARS-CoV2, đó là tế bào đài (tế bào tiết nhầy) và tế bào trụ có lông chuyển.

Vai trò của việc rửa mũi, súc họng

Bên cạnh việc thực hiện quy tắc 5K và tiêm vaccine để phòng ngừa Covid-19, các biện pháp như che mũi miệng khi hắt hơi, tránh chạm tay vào mắt mũi miệng khi chưa rửa tay, đặc biệt là rửa mũi và súc họng, cũng có vai trò quan trọng. Tuy nhiên, hầu hết mọi người thường chỉ quen súc họng mà không chú ý tới việc rửa mũi. Việc hình thành thói quen rửa mũi góp phần ngăn chặn các loại virus, vi khuẩn xâm nhập đường hô hấp, đặc biệt là biến chủng Delta.

Virus SARS-CoV2 tuy dễ lây nhưng cũng dễ bị loại bỏ hay vô hiệu hóa khi có các tác nhân hóa học hay vật lý. Nguyên tắc đầu tiên khi xử lý một yếu tố gây hại bất kỳ là phải giảm được số lượng của chúng trong thời gian nhanh nhất, không để chúng đạt đến số lượng đủ gây nguy hiểm. Do đó, rửa trôi virus bám trên bề mặt khoang mũi, họng sẽ làm giảm khả năng lây nhiễm và tăng nặng của bệnh.

Theo nhóm tác giả S. Ramalingam, đăng trên tạp chí Nature, với bệnh nhân Covid-19, nước muối có những tác dụng tích cực, giúp làm giảm lượng virus ở mũi họng, giảm các triệu chứng bệnh (cảm giác đau nhức, mệt mỏi) và hạn chế khả năng lây nhiễm sang những người xung quanh.

Hồi tháng 7, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19 và trong các biện pháp theo dõi và điều trị chung có biện pháp vệ sinh mũi họng. Người bệnh được hướng dẫn giữ ẩm mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý, rửa mũi, súc miệng và họng thường xuyên bằng các dung dịch vệ sinh mũi họng. Đây là biện pháp giúp cho các F0, F1 giảm bớt nghẹt mũi, hít thở thông thoáng và hạn chế phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh, giảm thiểu nguy cơ lây lan dịch bệnh cho những người xung quanh. Đồng thời, đây cũng là cách mọi người tự bảo vệ bản thân và gia đình trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp.

Theo PGS-TS-Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Dinh, nguyên giám Đốc Bệnh Viện Tai Mũi Họng Trung ương, khi nhiễm virus, đầu tiên chúng sẽ tập trung ở mũi, họng, sau đó mới xuống dưới phổi và phế quản. Vì vậy không chỉ súc họng mà còn cần rửa mũi bằng dung dịch có khả năng sát khuẩn cao để phòng tránh các bệnh lây nhiễm do virus, vi khuẩn.

Nguồn: vnexpress.net