Những điều cần biết về viêm gan C

Viêm gan C là gì? 

Viêm gan C là bệnh truyền nhiễm do Hepatitis C virus (HCV) gây nên, là một bệnh thầm lặng nhưng để lại những hậu quả rất nặng nề, tuy vậy, bệnh viêm gan C còn ít được quan tâm. Hàng năm trên thế giới có khoảng 3% dân số mắc bệnh viêm gan C và có khoảng 170 triệu người lành mang virus viêm gan C. 

Viêm gan C ở giai đoạn "cấp tính", tức là tình trạng nhiễm trùng còn nhẹ, có thể chỉ vừa mới bị. Còn nếu xác định trong giai đoạn "mãn tính", điều này có nghĩa là gan của bạn đã bị nhiễm trùng quá lâu và nguy cơ mắc phải các biến chứng cao hơn. 

Viêm gan C cấp tính xảy ra trong vòng 6 tháng đầu tiên sau khi tiếp xúc với virus. Tình trạng viêm gan C này có thể là diễn ra trong thời gian ngắn, nhưng đối với hầu hết mọi người, nhiễm trùng cấp tính đều có tỷ lệ dẫn đến nhiễm trùng mãn tính rất cao. 

Viêm gan C mãn tính có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm tổn thương gan, xơ gan, ung thư gan và thậm chí tử vong. 

Những con đường lây lan bệnh viêm gan C 

Virus viêm gan C thường lây lan khi tiếp xúc với máu của người bị bệnh, theo con đường từ mẹ sang con và qua đường tình dục, cụ thể: 

Lây truyền qua máu 

Một con đường lây nhiễm viêm gan C phổ biến nhất chính là dùng chung kim tiêm, ống tiêm hoặc bất kỳ thiết bị, dụng cụ nào khác có nguy cơ dính phải máu của người nhiễm. 

Viêm gan C có thể lây lan khi bạn đi xăm hoặc xỏ khuyên trên cơ thể ở các cơ sở không được cấp phép, cơ sở không chính thức và dùng các dụng cụ không được khử trùng.  

Không chỉ vậy, mọi người có thể bị nhiễm bệnh khi dùng chung máy theo dõi đường huyết, dao cạo râu, cắt móng tay, bàn chải đánh răng và các vật dụng khác có thể đã tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh, ngay cả với một lượng nhỏ, rất khó nhìn thấy.  

Đường từ mẹ sang con 

Khoảng 6% trẻ sơ sinh được sinh ra từ mẹ nhiễm bệnh sẽ bị viêm gan C. Tuy nhiên, nguy cơ cao hơn nếu người mẹ nhiễm cả HIV và viêm gan C. 

Đường tình dục 

Mặc dù không phổ biến, nhưng bệnh viêm gan C có thể lây lan khi quan hệ tình dục. Một người không nhiễm bệnh có thể bị nhiễm virus siêu vi C nếu quan hệ tình dục không an toàn với người đã nhiễm bệnh. 

Lưu ý rằng, viêm gan C không lây lan khi dùng chung dụng cụ ăn uống, cho con bú, ôm, hôn, nắm tay, ho hoặc hắt hơi.  

Bệnh viêm gan C có những triệu chứng nào? 

Chỉ khoảng 1/3 trường hợp viêm gan C mạn tính có triệu chứng khởi đầu giống như viêm gan cấp như sốt, mệt mỏi, vàng da, đầy hơi. Còn lại thường âm thầm, chỉ biểu hiện bởi triệu chứng cơ năng chung là mỏi mệt, cảm giác nặng tức vùng hạ sườn phải, nhiều lúc có đau cơ, đau khớp.  Do đó, nhiều người bệnh chỉ phát hiện khi bệnh đã có biến chứng. 

Trong đợt tiến triển, các triệu chứng thường rầm rộ hơn như sốt, vàng da, vàng mắt, nước tiểu vàng hoặc sẫm màu, đau cơ, đau khớp; nhất là đau tức vùng gan và ngứa.  

Giai đoạn sau khi đã có biến chứng xơ gan, các biểu hiện viêm thường giảm dần và thay vào đó là các triệu chứng của xơ gan cổ trướng và suy gan. Ở một số người có triệu chứng của ung thư gan, gan rất lớn, cứng có nhiều khối u lổn nhổn. 

Phương pháp điều trị viêm gan C 

Phương pháp hỗ trợ điều trị bệnh viêm gan C hiện nay chủ yếu là dùng thuốc ức chế virus HCV. Nhưng việc dùng thuốc gì, liều lượng ra sao phải dựa vào kết quả thăm khám và căn cứ vào từng giai đoạn tiến triển của bệnh. 

Làm thế nào để phòng ngừa viêm gan C? 

Hiện tại vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa virus viêm gan C. Do vậy, tất cả chúng ta cần phải có ý thức cao hơn trong việc bảo vệ bản thân, cụ thể, nên nghiêm túc thức hiện những biện pháp dưới đây: 

Không dùng chung kim tiêm, khử trùng các vật dụng y tế khác 

Nhằm tránh phơi nhiễm trực tiếp với máu hoặc các chế phẩm từ máu, nhân viên y tế cần tránh tiếp xúc trực tiếp với máu trong lúc làm việc. Những dụng cụ y tế tiếp xúc với máu ở nơi làm việc cần được xử lý an toàn hoặc khử trùng để ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan C. 

Không sử dụng chung đồ dùng cá nhân 

Các vật dụng cá nhân hằng ngày có thể gây trầy xước, chảy máu như dao cạo râu, bàn chải đánh răng cần tránh sử dụng chung. Bởi vì, chỉ một lượng máu nhỏ cũng có thể làm bệnh lây từ người này sang người khác. Người đã mắc viêm gan C cần giữ vật dụng cá nhân như dao cạo, bàn chải đánh răng, đặc biệt tránh xa tầm tay trẻ em. 

Đặc biệt, nên cân nhắc trước khi xăm hình, xỏ khuyên, lựa chọn những nơi xăm hình, xỏ khuyên thực hiện đúng quy trình vệ sinh, cần sử dụng kim và mực sạch dùng một lần. 

Quan hệ tình dục an toàn 

Như đã đề cập ở trên, bạn có thể bị nhiễm virus viêm gan C nếu quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh. Nếu trong tinh dịch của người đàn ông mắc bệnh viêm gan C có chứa máu và thông qua các vết xước ở niệu đạo trong quá trình quan hệ, virus viêm gan C có thể tấn công người còn lại một cách dễ dàng. Hay bất kỳ một hành vi tình dục nào có thể gây tổn thương, trầy xước đều có nguy cơ truyền truyền nhiễm cao. 

Giải đáp một số thắc mắc khác về bệnh viêm gan C 

Phụ nữ bị viêm gan C có thể cho con bú không?  

Không có bằng chứng cho thấy việc cho con bú làm lây lan bệnh viêm gan C, vì vậy phụ nữ bị nhiễm bệnh có thể cho con bú một cách an toàn. Tuy nhiên, những phụ nữ có núm vú bị nứt hoặc chảy máu nên tạm thời ngừng cho con bú cho đến khi núm vú lành lại.  

Bạn có thể bị viêm gan C nhiều lần không?   

Bạn có thể bị nhiễm lại ngay cả khi đã loại bỏ virus hoặc đã được điều trị và chữa khỏi thành công. Đây là lý do tại sao những người hiện đang tiêm chích và dùng chung kim tiêm, ống tiêm hoặc các thiết bị pha chế thuốc khác, cùng với những người được chạy thận nhân tạo duy trì, nên được xét nghiệm viêm gan C thường xuyên. 

Nguồn: cdc.gov