Mối nguy hiểm của bệnh tim mạch và các triệu chứng cảnh cáo của bệnh không nên bỏ qua

Bệnh lý tim mạch được ví như “kẻ giết người thầm lặng”, có thể cướp đi sinh mạng người bệnh nếu không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Do đó, việc trang bị kiến thức về những triệu chứng tim mạch chính là yếu tố tiên quyết giúp bạn và người thân tránh được nguy hiểm.

Các bệnh tim mạch luôn nằm trong nhóm bệnh lý gây tử vong cao, đe dọa nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, mỗi năm có khoảng 20 triệu người trên thế giới tử vong vì các bệnh liên quan đến tim mạch. (1)

Riêng tại Việt Nam, thống kê năm 2016 có khoảng 170.000 người tử vong vì bệnh tim, chiếm đến 30% trong tổng số ca tử vong của cả nước. Theo thống kê của Viện Tim mạch quốc gia, cứ 4 người trưởng thành sẽ có 1 người bị tăng huyết áp (2). Trong đó, tăng huyết áp được biết đến là yếu tố nguy cơ chính gây bệnh động mạch vành và đột quỵ. Tỷ lệ nhồi máu cơ tim và đột quỵ ở người bệnh có tăng huyết áp gấp 3 lần và 4 lần so với người khỏe mạnh. Đây là con số đáng báo động.

Bệnh tim mạch là gì?

Bệnh tim mạch (tiếng Anh là Cardiovascular Disease – viết tắt là CVD) là tên gọi chung cho các bệnh của tim và mạch máu, bao gồm: bệnh động mạch vành, các bệnh van tim, các bệnh tim bẩm sinh, bệnh động mạch chủ, các bệnh động mạch ngoại biên, suy tim, bệnh thấp tim, bệnh cơ tim, các rối loạn nhịp tim…

Các yếu tố nguy cơ chính gây ra bao gồm: hút thuốc lá, đái tháo đường, béo phì, ít hoạt động thể lực, hoặc có chế độ ăn uống không lành mạnh, tần suất sử dụng rượu bia ở mức cao. Những yếu tố này liên quan chủ yếu tới các thói quen sinh hoạt, làm việc, ăn uống…và hoàn toàn có thể điều chỉnh để phòng ngừa không bị các bệnh tim mạch. Xem chi tiết 8 nguyên nhân chính dẫn đến bệnh tim mạch tại đây nhé!

Bên cạnh đó, biết rõ một số triệu chứng các bệnh tim mạch thường gặp sẽ là cơ sở giúp mỗi người nhận biết bệnh sớm hơn. Từ đó thăm khám và tầm soát bệnh kịp thời nhằm hạn chế các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.  

Các bệnh tim mạch thường gặp và triệu chứng điển hình

Bệnh mạch vành

Bệnh tim mạch vành là bệnh do mạch máu vành tim bị nghẽn bởi các mảng xơ vữa. Tình trạng này khiến cơ tim bị thiếu dưỡng khí và gây ra các cơn đau thắt ngực. Đặc biệt, nếu tần suất cơn đau ngày càng tăng, cường độ càng nặng có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và các tổn thương vĩnh viễn ở tim.  

Bệnh mạch vành tuy để lại những hậu quả nặng nề cho sức khỏe nhưng có thể phòng ngừa được bằng cách: không ăn quá mặn, nhiều chất béo, chất ngọt, rèn luyện thể thao và tầm soát tim mạch định kỳ.

Bệnh mạch vành thường xuất hiện ở người lớn tuổi, bị thừa cân béo phì

Triệu chứng điển hình: 

- Cảm giác nặng ngực, khó thở.  

- Xuất hiện cơn đau thắt ngực bên trái khi xúc động, gắng sức. Cơn đau thường xuất hiện vào buổi sáng.  

- Nhức đầu, chóng mặt.

Bệnh động mạch ngoại biên

Động mạch ngoại vi là hệ thống gồm các động mạch vừa và nhỏ đưa máu từ tim đi nuôi các bộ phận của cơ thể. Nguyên nhân gây bệnh động mạch ngoại biên là do mảng bám tích tụ trong các động mạch mang máu đến não, các cơ quan và tứ chi. Theo thời gian, mang bám cứng lại, thu hẹp các động mạch và hạn chế dòng chảy của máu đến các cơ quan của cơ thể.  

Bệnh gồm có 2 thể: Bệnh Buerger – viêm thuyên tắc mạch máu (xảy ra ở bệnh nhân trẻ tuổi, nghiện thuốc lá) và viêm/tắc động mạch do xơ vữa động mạch (thường xảy ra ở người bệnh cao huyết áp, rối loạn chuyển hóa mỡ).

Nếu bệnh động mạch ngoại biên quá nặng có thể dẫn đến cắt cụt chi

Triệu chứng điển hình:

- Đau cách hồi: cảm giác đau mỏi, yếu ở chân.  

- Xuất hiện những vết loét, hoại tử ở tứ chi.  

- …

Thiếu máu cơ tim

Thiếu máu cơ tim (thiếu máu cơ tim cục bộ) là bệnh lý xảy ra khi lưu lượng máu đến tim bị giảm. Lúc này, tim sẽ không nhận đủ lượng oxy cần thiết cho hoạt động co bóp máu đi nuôi cơ thể. Bệnh làm giảm khả năng bơm của tim, gây tổn thương cho tim, loạn tim và nhồi máu cơ tim.

Về lâu dài, thiếu máu cơ tim có thể gây ra nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não

Triệu chứng điển hình:

- Xuất hiện cơn đau vùng ngực.  

- Nhịp tim nhanh.  

- Khó thở khi vận động

- …

Bệnh van tim hậu thấp  

Là bệnh lý viêm tự miễn, thường gặp ở những vùng có khí hậu ẩm ướt, nhiệt đới gió mùa như Việt Nam. Bệnh gây ra bởi nhiễm vi trùng Streptococus beta Hemolytique. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, van tim hậu thấp có thể dẫn đến hẹp hở van tim, tổn thương mô khớp.  

Van tim hậu thấp thường xảy ra ở phụ nữ trẻ, sau tình trạng viêm họng do liên cầu khuẩn mà không được điều trị kịp thời

Triệu chứng điển hình:

- Mệt.  

- Khó thở.  

- …

Bệnh viêm cơ tim  

Là bệnh tim mạch có thể xảy ra ở cả người khỏe mạnh, chưa từng mắc bệnh tim, viêm cơ tim có tỷ lệ đột tử cao nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Theo các bác sĩ, nguyên nhân gây bệnh là do các loại siêu vi trùng (nhất là siêu vi trùng Coxacki), hóa chất hoặc sự gia tăng hormone tuyến giáp.

Viêm cơ tim gây viêm và hoại tử tế bào cơ tim

Triệu chứng điển hình:

- Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có dấu hiệu và triệu chứng.  

- Khi tiến triển nặng, triệu chứng có thể là: khó thở, đau ngực, sưng chân, huyết áp cao, chóng mặt.

Suy tim

Suy tim là tình trạng tim bị yếu, không thể thực hiện chức năng bơm máu đi nuôi cơ thể hiệu quả. Bệnh có 4 mức độ, bao gồm: Suy tim tiềm tàng, suy tim nhẹ, suy tim trung bình, suy tim nặng. Cần lưu ý, suy tim có thể điều trị nhưng không thể chữa khỏi hoàn toàn do nguyên nhân gây bệnh là sự bất thường ở cấu trúc hoặc chức năng tim.

Mức độ nguy hiểm của suy tim phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và các bệnh lý kèm theo

Triệu chứng điển hình:

- Khó thở.  

- Mệt mỏi, chóng mặt, kiệt sức.  

- Nhịp tim nhanh bất thường.

- …

Rối loạn nhịp tim  

Rối loạn nhịp tim là nguyên nhân của 80% trường hợp đột tử nếu không theo dõi sát sao và chữa trị sớm. Hơn thế nữa, đây là một trong những bệnh lý tim mạch nguy hiểm, gây đau tức ngực, khó thở.

Rối loạn nhịp tim khiến tim đập quá nhanh (tần số >100 lần/phút) hoặc quá chậm (tần số < 60 lần/phút)

Triệu chứng điển hình:

- Tim đập nhanh/chậm bất thường.

- Choáng váng, chóng mặt.  

- Cảm giác hồi hộp, lo lắng.  

- Cảm giác ngực bị đè nén.

- …

Bên cạnh 7 bệnh tim mạch nguy hiểm trên, bạn còn cần lưu ý một số bệnh lý tim mạch nguy hiểm khác như: Bệnh van tim, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não (đột quỵ), bệnh tim bẩm sinh, phình động mạch chủ bóc tách.  

Bệnh lý tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Do đó, Mỗi người nên chủ động phòng bệnh bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh, ăn uống hợp lý và nên tầm soát tim mạch theo định kỳ, nhất là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao.

Nguồn: Bệnh viện Tâm Anh và CarePlus