Hội chứng thị lực máy tính: Nguyên nhân, cách chẩn đoán và phòng ngừa

Nguyên nhân  

Xem máy tính hoặc màn hình kỹ thuật số thường khiến mắt làm việc nhiều hơn. Kết quả là, các đặc điểm riêng biệt và nhu cầu thị giác cao khiến nhiều người dễ mắc các triệu chứng liên quan đến thị lực. Các vấn đề về thị lực này nếu không được cải thiện có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của hội chứng thị giác máy tính (CVS) hoặc các triệu chứng mỏi mắt kỹ thuật số.  

Xem máy tính hoặc màn hình kỹ thuật số khác với đọc một văn bản in. Thông thường, các chữ cái trên máy tính hoặc thiết bị cầm tay không được xác định chính xác hoặc sắc nét, mức độ tương phản của các chữ cái với nền bị giảm, ánh sáng chói và phản chiếu trên màn hình có thể gây khó khăn cho việc xem. 

Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng của CVS xảy ra vì nhu cầu thị giác vượt quá khả năng  của cá nhân.   

Khoảng cách và góc nhìn khi đọc bằng thiết bị kỹ thuật số cũng khác với những khoảng cách thường được sử dụng khi đọc hoặc viết trên giấy. Do đó, các yêu cầu về tập trung của mắt và chuyển động của mắt để xem màn hình kỹ thuật số khiến thị lực phải hoạt động nhiều hơn.  

Các triệu chứng  

Các triệu chứng phổ biến nhất liên quan đến CVS hoặc mỏi mắt do kỹ thuật số là: 

• Nhức đầu 
• Nhìn mờ 
• Khô mắt 
• Đau vai gáy 

Các triệu chứng này có thể do: 

• Ánh sáng kém 
• Nhìn chằm chằm vào màn hình kỹ thuật số trong thời gian dài 
• Khoảng cách xem không hợp lý 
• Tư thế ngồi sai 

Mức độ bạn gặp phải các triệu chứng thị giác thường phụ thuộc vào khả năng thị giác và lượng thời gian dành cho việc nhìn vào màn hình kỹ thuật số. Các vấn đề về thị lực không được điều chỉnh như viễn thị và loạn thị, khả năng tập trung mắt hoặc phối hợp mắt không đủ; hay những thay đổi lão hóa của mắt, chẳng hạn như lão thị, đều có thể làm tăng sự phát triển của các triệu chứng thị giác khi sử dụng máy tính hoặc thiết bị màn hình kỹ thuật số. 

Tình trạng này ở một số người sẽ giảm sau khi ngừng làm việc với máy tính hoặc sử dụng thiết bị kỹ thuật số. Tuy nhiên, một số cá nhân có thể bị giảm khả năng thị giác liên tục, chẳng hạn như nhìn xa mờ, ngay cả sau khi ngừng làm việc với máy tính.  

Cách thức chẩn đoán 

CVS hoặc chứng mỏi mắt kỹ thuật số có thể được chẩn đoán thông qua việc khám mắt toàn diện. Khi kiểm tra, bạn cần thực hiện những thử nghiệm như: 

• Xem xét lịch sử bệnh, không chỉ các bệnh liên quan về thị lực mà cả những bệnh lý khác, thuốc đã dùng hoặc các yếu tố môi trường có thể ảnh hưởng đến thị lực. 
• Thực hiện các phép đo thị lực để đánh giá mức độ thị lực bị ảnh hưởng. 
• Thực hiện khúc xạ để xác định công suất thấu kính thích hợp cần thiết trong trường hợp bị cận thị, viễn thị hoặc loạn thị. 
• Kiểm tra cách mắt tập trung, di chuyển và hoạt động. Để có được hình ảnh rõ ràng, đơn lẻ về những gì đang xem, đôi mắt phải thay đổi tiêu điểm, di chuyển và hoạt động đồng bộ một cách hiệu quả. Thử nghiệm này sẽ tìm kiếm các vấn đề khiến mắt không thể tập trung hiệu quả hoặc khó sử dụng cả hai mắt cùng nhau. 

Thử nghiệm này có thể được thực hiện mà không cần sử dụng thuốc nhỏ mắt để xác định phản ứng của mắt trong điều kiện nhìn bình thường. Trong một số trường hợp, chẳng hạn như khi một số sức mạnh tập trung của mắt có thể bị ẩn, có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt để tạm thời giữ cho mắt không thay đổi tiêu điểm trong khi thử nghiệm được thực hiện.  

Sử dụng thông tin thu được từ các xét nghiệm này, cùng với kết quả của các xét nghiệm khác, bác sĩ đo thị lực có thể xác định sự hiện diện của CVS hoặc mỏi mắt kỹ thuật số và tư vấn các lựa chọn điều trị. 

Phương pháp ngăn ngừa và điều trị 

Các giải pháp cho các vấn đề về thị lực liên quan đến màn hình kỹ thuật số rất đa dạng. Tuy nhiên,  thường là thay đổi khoảng cách nhìn màn hình, giảm bớt việc nhìn màn hình, vận động mắt sau khoảng 20 phút. 

Trong một số trường hợp, bạn không cần kính đeo mắt cho các hoạt động hàng ngày nhưng có thể dùng kính được chỉ định riêng khi dùng máy tính hoặc màn hình kỹ thuật số.  

Một số người dùng máy tính gặp phải vấn đề với khả năng lấy nét hoặc phối hợp mắt mà không thể cải thiện bằng kính đeo mắt hoặc kính áp tròng, có thể cân nhắc đến một chương trình trị liệu thị lực. Liệu pháp thị giác là một chương trình có cấu trúc gồm các hoạt động thị giác được quy định để cải thiện khả năng của mắt, từ đó rèn luyện mắt và não làm việc cùng nhau hiệu quả hơn.  

Các bài tập mắt này giúp khắc phục những khiếm khuyết trong chuyển động của mắt, tăng sự liên kết giữa mắt và não.  

Điều chỉnh sửa tư thế khi xem máy tính như thế nào?

Một yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa các triệu chứng của CVS khi phải làm với máy tính là điều chỉnh tư thế ngồi phù hợp. Để có được tư thế ngoài thực sự thoải mái, bạn phải xem xét nhiều yếu tố bao gồm điều kiện ánh sáng, ghế ngồi thoải mái, khoảng cách từ mắt đến màn hình, ... 

Đặt màn hình máy tính

Hầu hết mọi người tìm thấy nó thoải mái hơn để xem một máy tính khi mắt đang nhìn xuống. Do vậy, bạn nên đặt màn hình máy tính ở 15 đến 20 độ dưới mức mắt.  

Ánh sáng

Định vị màn hình máy tính ở vị trí không bị chói, hạn chế ánh sáng ở khoảng cách gần hoặc từ cửa sổ chiếu mạnh vào. Để làm được điều đó, bạn có thể sử dụng rèm cửa sổ và thay bóng đèn bàn làm việc bằng một loại bóng đèn có ánh sáng dịu nhẹ hơn. 

Ngoài ra, hãy cân nhắc sử dụng bộ lọc lóa màn hình. Các bộ lọc này làm giảm lượng ánh sáng phản chiếu từ màn hình, giúp ánh sáng đến mắt dịu hơn, hạn chế tổn thương. 

Điều chỉnh ghế

Ghế nên có đệm thoải mái, có tựa lưng và phù hợp với tỷ lệ của cơ thể. Chiều cao ghế nên được điều chỉnh để bàn chân đặt thoải mái trên sàn nhà, cánh tay đặt trên bàn vừa tầm với, gõ thoải mái. 

Thư giãn mắt

Để ngăn ngừa mỏi mắt, hãy cố gắng nghỉ ngơi mắt khi sử dụng máy tính trong thời gian dài. Cụ thể, sau khoảng 15 – 20 phút nhìn vào màn hình, hãy nhìn vào không gian phía trước, phóng tầm mắt ra xa trong 20 giây. 

Nguồn: aoa.org