Trẻ sốt bao nhiêu độ thì cho uống thuốc hạ sốt là thắc mắc của rất nhiều ông bố bà mẹ gửi về, trong bài viết này các bác sĩ nhi khoa sẽ giải đáp thắc mắc này, đồng thời cũng gửi đến các bậc phụ huynh danh sách các loại thuốc hạ sốt thông dụng cho trẻ.
Phải dùng thuốc hạ sốt cho bé đúng cách: Các bà mẹ nên lưu ý, cho trẻ dùng thuốc hạ sốt không đúng cách sẽ gây biến chứng rất nguy hiểm cho bé. Vậy dùng đúng thuốc hạ sốt thế nào cho đúng để vừa tránh được những tai biến do thuốc gây ra và đạt được hiệu quả. Thứ nhất, dùng đúng thời điểm: Bạn chỉ nên dùng khi em bé có nhiệt độ sốt cao từ 38,5 độ C trở lên. Từ 37,1 độ C – 38,4 độ C là mức độ sốt nhẹ, với trẻ là mang tính kích thích miễn dịch. Thứ hai, dùng đúng loại thuốc: Bé bị trớ thì dùng thuốc cao dán, thuốc viên đạn. Bé bị tiêu chảy thì dùng thuốc cao dán và thuốc uống. Nếu bé có phát ban ở da thì không dùng miếng dán hạ sốt. Thứ ba, dùng đúng liều: Không nên dùng quá 2.000mg/ngày (4 viên 500mg) với người lớn và 1.000mg/ngày (4 gói 250mg) với trẻ em. Khi dùng cho trẻ em phải tính toán liều lượng (hoặc theo sự chỉ định cụ thể của bác sĩ hoặc là phải tính toán theo cân nặng trong hướng dẫn sử dụng thuốc để tính liều). Thứ tư, kết hợp đúng cách: Trước hết, nên hạ sốt bằng các biện pháp vật lý như chườm nước ấm từ 37 độ C trở lên, lau nước mát. Sau đó nếu bé vẫn sốt thì cho uống thuốc hoặc kết hợp uống thuốc và lau mát.
Nên sử dụng 5 khăn: 1 khăn nước ấm lau người rồi chườm trán, 2 khăn nước ấm chèn nách và 2 khăn nước ấm chèn vào bẹn đùi. Những sai lầm thường gặp trong việc hạ sốt cho trẻ Sốt là bệnh thường gặp ở trẻ em, kỹ thuật, kỹ năng và kiến thức chăm con sốt, hạ sốt cho con là một trong những điểu bất cứ bà mẹ nào cũng phải “nằm lòng”. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh ngày nay vẫn còn hạn chế, kém hiểu biết trong việc xử trí khi trẻ bị sốt. Những lỗi sai cơ bản này, nhẹ có thể khiến trẻ lâu khỏi bệnh, nặng thậm chí có thể nguy hiểm đến tính mạng con. Xin điểm danh cùng mẹ những sai lầm “kinh điển” trong việc hạ sốt cho con, cũng là bài học cho những chị em lần đầu làm mẹ nên ghi nhớ 1. Đo nhiệt độ không đúng vị trí Khi trẻ bị sốt, phản ứng đầu tiên của nhiều bà mẹ là lấy cặp nhiệt độ để xác định thân nhiệt con. Đo nhiệt độ cho trẻ là một kỹ năng vô cùng quan trọng bởi nó sẽ ảnh hưởng đến những quyết định về hướng điều trị như chăm con ở nhà hay cần đưa đến bệnh viện gấp. Tuy nhiên, rất nhiều phụ huynh vẫn khá lóng ngóng trong khâu cơ bản này. Đo nhiệt độ cho trẻ dưới 3 tháng tuổi nên đặt ở hậu môn vì và nên dùng nhiệt kế điện tử. Một số bé thoải mái khi được cha mẹ cặp nhiệt độ ở hậu môn nhưng một số bé khác thì không. Nếu bé có biểu hiện chống đối, thử chuyển sang cách đo nhiệt độ ở nách cho con. Nhưng so với cách cặp ở hậu môn, đo ở nách có thể chênh lệch tới 1 - 1,5 độ C. Chính vì vậy, mẹ nên cộng thêm 0,5 độ C ở nách, không cần cộng thêm ở hậu môn. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo, không nên dùng cách cặp nhiệt độ cho bé dưới 3 tháng tuổi vì kết quả chính xác với nhóm bé này là cực kỳ quan trọng. 2. Không phải cứ trên 37 độ C là sốt Nhiệt độ ở bé cao nhất trong buổi chiều và buổi tối, nhất là sau khi thức dậy. Ngoài ra, các bé cũng thường có thân nhiệt cao hơn người lớn. Theo tuổi, thân nhiệt ở bé sẽ dần ổn định vì thế, trên 37ºC không phải lúc nào cũng là bé bị sốt. Mặt khác, thông thường từ 37,1 độ C – 38,4 độ C là mức độ sốt nhẹ, an toàn với trẻ và mang tính kích thích miễn dịch. Chỉ khi con sốt con từ 38,5 độ C trở lên mẹ mới cần can thiệp bằng cách loại thuốc khác nhau. 3. Lạm dụng thuốc đặt hậu môn Đối với trẻ nhỏ không muốn uống thuốc hạ sốt vì sợ đắng hoặc những bé sơ sinh dễ trớ khi dùng thuốc hạ sốt đường uống thì thuốc hạ sốt đặt hậu môn là giải pháp lý tưởng. Tuy nhiên, rất nhiều chuyên gia và các bác sỹ đầu nghành của Việt Nam đã từng lên tiếng khuyến cáo các mẹ không nên lạm dụng loại thuốc này. Theo thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Phương Huệ (Bệnh viện Thanh Nhàn) thì khi trẻ bị sốt cha mẹ không nên lạm dụng thuốc nhét hậu môn vì thuốc có thể gây tác dụng phụ. Tốt nhất là cha mẹ nên đo nhiệt độ chính xác rồi cho con uống thuốc với hàm lượng phù hợp, đủ liều lượng, trường hợp bất đắc dĩ mới phải đặt thuốc nhưng cũng không nên đặt nhiều. PGS N.Tiến Dũng (Trưởng khoa Nhi BV Bạch Mai), lại cho biết: Trước đây, một số quan niệm cho rằng, cách dùng viên đặt hạ sốt ở hậu môn sẽ qua gan ít hơn. Tuy nhiên, thực tế là viên đặt hậu môn vẫn thấm vào máu như đường uống nên có nghĩa vẫn qua gan. Cho nên, trẻ hay người lớn bị bệnh gan cũng không được dùng viên này bởi vẫn có thể gây ngộ độc. 4. Chườm đá, dán miếng dán lạnh để hạ sốt cho con Nhiều phụ huynh thường hay lấy nước đá cho vào túi nilon hay khăn vải bọc lại rồi chườm trán cho bé, điều này hoàn toàn không nên Mặt khác, những loại thuốc như bạc hà chỉ tạo ra cảm giác lạnh, hydrogel chỉ là dạng tinh thể ngậm nước (như trong miếng dán lạnh) cũng không phải là thuốc hạ sốt và có tác dụng giúp trẻ hết sốt. Thậm chí, PGS – TS Nguyễn Tiến Dũng (Trưởng khoa Nhi BV Bạch Mai) còn bày tỏ: “Tôi không đồng ý với việc chườm khăn ướt hay chườm đá cho trẻ… Đó là các biện pháp vật lý chỉ có tác dụng hạ sốt trong 1 tiếng đầu mà thôi. Hiện nay, các nước châu Âu không áp dụng hạ sốt cho trẻ bằng dùng những biện pháp vật lý như vậy. Bởi vì, những cách đó thường làm cho trẻ mệt hơn, quấy hơn, thậm chí còn dẫn đến biến chứng nặng hơn”. 5. Ủ trẻ quá kỹ khi trẻ bị sốt “Thân nhiệt trẻ đang tăng cao, phải mặc thoáng mát thì mới hạ được sốt thì nhiều bà mẹ lại ủ ấm cho con khiến thân nhiệt càng tăng cao, gây nguy cơ sốt co giật”, PGS.TS Lê Thanh Hải, Phó giám đốc BV Nhi TƯ nói. Vì vậy, chỉ nên cởi bớt đồ của trẻ chứ không cởi hết (nơi nhiều gió thì không nên cởi), cũng không ủ kín con trong nhiều lớp chăn hoặc áo quần vì sẽ khiến trẻ bị co giật. Hiện tượng này rất nguy hiểm, dẫn đến những tổn thương ở não, gây nên chứng động kinh về sau. Vậy đâu là cách xử trí đúng khi con bị sốt? – Dùng khăn bông mềm nhúng vào nước ấm, vắt hết nước, lau nhẹ khắp người trẻ, đặc biệt là ở nách, bẹn và trán. Nhớ là chỉ lau tối đa 3 lần trong cơn sốt. Lau lần 1 khô thì mới lau tiếp lần 2, lần 3. – Khi em bé có nhiệt độ sốt cao từ 38,5 độ C trở lên thì bắt đầu dùng thuốc hạ sốt. Bé bị trớ thì thuốc viên đạn. Bé bị tiêu chảy thì thuốc uống. Nếu bé có phát ban ở da thì không được dùng miếng dán hạ sốt. Không nên dùng quá 1.000 mg/ngày (4 gói 250mg) với trẻ em. Khi dùng cho trẻ em phải tính toán liều lượng (hoặc theo sự chỉ định cụ thể của bác sĩ hoặc là phải tính toán theo cân nặng trong hướng dẫn sử dụng thuốc để tính liều). – Khi sốt, cơ thể cũng mất rất nhiều nước và chất điện giải qua da, đường thở, mất vitamin qua phân, nước tiểu… nên nhu cầu về nước, vitamin và chất khoáng tăng lên rất nhiều. Mặt khác, khi sốt cao, các men tiêu hóa bị ức chế nên trẻ thường chán ăn, phải cho trẻ ăn những món vừa dễ tiêu hóa vừa đảm bảo cung cấp đủ những nhu cầu đặc biệt của giai đoạn này.
– Với trẻ nhỏ còn bú mẹ, cần cho bú nhiều lần hơn và thời gian mỗi lần bú lâu hơn bình thường. Nếu trẻ không tự bú được, người mẹ cần vắt sữa vào cốc rồi dùng thìa cho trẻ uống. – Với trẻ lớn hơn (đã ăn bổ sung), nên tăng thêm số bữa trong ngày với các loại thức ăn mềm, đa dạng, dễ tiêu hóa và chia thành nhiều bữa nhỏ. Thay đổi thức ăn, làm những món hợp khẩu vị để giúp trẻ ăn nhiều, kích thích sự thèm ăn. Nếu trẻ tiêu chảy, có thể dùng nước giá đỗ xanh để quấy bột, nấu cháo loãng để vừa giúp trẻ dễ ăn vừa đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất đạm, bột. Loại thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Paracetamol An toàn cao cho trẻ, liều dùng là 60mg/kg/ngày hoặc 10mg/kg mỗi 4 - 6 giờ. Nên cân trẻ để tính liều cho chính xác. Trường hợp trẻ bị suy thận, đưa trẻ đến bệnh viện ngay, không được chữa trị tại nhà. Dạng tọa dược: – Thích hợp khi cần hạ sốt trong lúc trẻ ngủ, ói nhiều và trẻ đang lên cơn sốt cao co giật. – Điều trị bằng tọa dược ngắn hạn, sau đó chuyển sang dạng uống vì dạng tọa dược có thể gây ngứa, kích thích trực tràng. – Cách dùng: Làm lạnh viên thuốc trước khi đặt. Chỉ đặt cho viên thuốc vừa vào hết hậu môn là được. Không đặt thuốc quá sâu vì như thế thuốc sẽ giảm tác dụng.
Nên cho trẻ nằm yên vài phút sau khi đặt viên thuốc. Trong trường hợp đặt 2 viên mới đủ liều thì sau khi đặt viên thứ nhất, phải đợi 1-2 phút mới đặt tiếp viên thứ 2. Tốt nhất nên chọn loại viên tọa dược có hàm lượng phù hợp. Dạng uống: – Thích hợp khi cần hạ sốt trong lúc bé thức, có nhiều dạng như thuốc bột, thuốc giọt, xirô, thuốc viên. – Gói bột sủi bọt là dạng uống phổ biến nhất. – Cách dùng: Cho thuốc vào một cốc nhỏ nước để hòa tan, cho trẻ uống ngay sau khi thuốc đã hòa tan hoàn toàn.
Nguồn: Sức khoẻ tổng quát